آموزش گنج یابی و باستان شناسی

آموزش گنج یابی و باستان شناسی

اولین چیزی که برای شروع به کار باستان شناسی لازم داریم، "پروانه حفاری" است. یعنی همان طور که یک راننده به گواهینامه احتیاج دارد، هر کسی هم مجاز نیست در سایتهای باستان شناس حفاری کند. در ازای گرفتن "پروانه"، باستان شناس متعهد می شود که نتایج یافته هایش را در اختیار همه بگذارد. بعد از این باید جای مناسبی برای کار پیدا کرد. باید حدس زد که کدام نقاط مورد سکونت انسانها قرار گرفته است. به عنوان یک باستان شناس باید مهارتهای یک تاریخ دان، زمین شناس و یک کارآگاه را با هم جمع کنید تا بتوانید از پس این کار بربیایید. بعد از حدس زدن، متوجه می شوید که مثلا دره ای به وسعت چندین هکتار برای کار مناسب است. اما شما نه وقت و نه پول لازم برای حفر کردن تمام این منطقه را دارید. پس چه باید کرد؟

اولین کار "شبکه بندی" منطقه حفاری است. این طوری زمین کار به واحدهایی تقسیم می شود که می شود فهمید که کار باید در کدامشان دنبال شود. ابزارها و وسایل را هم باید آماده و دم دست داشته باشیم اغلب یک متر نواری، بیلچه، ماله و حتی فرچه لازم است. با استفاده از این وسایل و دقت و حوصله بسیار "دست ساخته ها" را پیدا می کنیم. "دست ساخته" هر چیزی است که انسانها ساخته باشند یا اثری از خود روی آن به جا گذاشته باشند. این اشیا مانند "آثار انگشت" به کارآگاهی که شما باشید کمک می کنند تا نحوه زندگی پیشینیان را پیدا کنید.

موقع حفاری متوجه می شوید که خاک لایه های زیادی دارد. به لایه رویی "خاک سطحی" می گویند و آخرین لایه که نه چیزی در آن می روید و نه شی ای در آن پیدا می شود "بستر" نام دارد. خاک هر لایه از نظر رنگ، جنس یا بافت لایه های دیگر تفاوت دارد و ما باید حفاری را تا رسیدن به خاک بستر انجام بدهیم.


در حالیکه حفاری می کنید به دو چیز باید توجه کنید. یکی اینکه در کجای نقشه سایت هستید و دیگر اینکه در چه عمقی خاک برداری می کنید.

چرا عمق خاکی که شی ای در آن پیدا می شود، خیلی اهمیت دارد؟

خاک با گذشت زمان روی اشیای قدیمی را می پوشاند. پس هر چه جسمی پایین تر قرار گرفته باشد، قدیمی تر است. عمق نسبی هر دو شی هم نشان دهنده فاصله زمانی آنهاست. در واقع باستان شناس از ناحیه مورد حفاری خودش یک نما یا نمودار مخصوص تهیه می کند که در آن عمق پیدا کردن هر شی را نشان می دهد.

بعد از انجام حفاری، باید مطمئن باشید که هیچ شی ای هر چند کوچک جا نمانده است. برای این اطمینان چه می کنید؟ بهترین راه غربال کردن خاک است. این طوری حتی خرده های سفال شکسته هم گم نخواهد شد.


آن چیزی که موجب تفاوت باستان شناسی که شما باشید با یک آدم معمولی می شود، دقت دید و نحوه تفکر شماست. شما با صبر و حوصله یک عالمه خرده ریز پیدا کرده اید. یک آدم ناآگاه فکر می کند تمام آنها آشغال است اما این ها مدارک شماست در حل پرونده زندگی انسانها! بدیهی است که باید آنها را تمیز کنید و در کنار هم قرار دهید و سعی کنید شکل اولیه آنها را حدس بزنید و حالا وقت آن است که با جادوی علم این قطعات ساکت را به حرف بیاورید.