روایات از تاریخ ایران

روایات از تاریخ ایران

دو روایت مختلف از تاریخ ایران پیش از اسلام وجود دارد: یکی روایت سنتی که مبتنی بر تواریخ سنتی است (شامل شاهنامه) و از نخستین پادشاه کیومرث (که پادشاه جهان و نه فقط ایران است) آغاز می شود و شامل سلسله های پادشاهی پیشدادیان، کیانیان، ملوک الطوایفی (اشکانیان) و ساسانیان است. این روایت سنتی به یک معنی روایتی اسطوره ای از تاریخ ایران است و شامل اطلاعات مردم شناسانه و اسطوره شناسانه است.
روایت دیگر روایت مبتنی بر تواریخ خارجی (شامل تواریخ یونانی، ارمنی، رومی،اسلامی) و مدارک و یافته های باستانشناسی (شامل کتیبه ها و سکه ها) و به طور کلی روایتی مدرن و علمی است. در این روایت خاندان های پادشاهی در ایران پیش از اسلام از این قرارند: مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان.(هرچند حکومت ها و تمدنهای دیگری مانند جیرفت.شهر سوخته.سیلک. ایلامی ها. کاسی ها. لولوبیان و... نیز بوده اند)

شاید بسیاری باور ننمایند که از سال 651 میلادی که سال مرگ یزدگرد آخرین پادشاه ساسانی است تا سال 1925 که تاریخ برافتادن قاجاریان می باشد(1274 سال) در درون حدود طبیعی ایران بیش از یکصد خاندان به استقلال یا نیمه استقلال پادشاهی کرده اند و از میان ایشان تنها چهار خاندان سلجوقیان و مغولان ، صفویان و نادر شاه را می توان گفت که بر سراسر ایران حکمفرما بوده اند. از دیگران طاهریان، سامانیان، صفاریان، غزنویان، آل بویه، خوارزمشاهیان، قره قویونلویان، آق قویونلویان، زندیان، قاجاریان اگر چه پادشاهان بزرگ و بنام بودند هیچ کدام سراسر ایران را زیر فرمان نداشتند.(هرچند حکومت قاجار تمام ایران امروزی را دربرمیگرفته است) دیگران هم جز خاندان های کوچکی نبودند، هر کدام بر یک یا دو ولایت فرمانروا بودند.(مانند آل مظفر.جلایریان.اتابکان و...)